ارزش دارایی‎های صندوق بازنشستگی صنعت نفت در سال ۹۷ به نسبت پارسال معادل ۱۹ درصد افزایش یافت؛ با فرض افزایش مستمری‌ها و بهره‌برداری از پروژه‌ها تا سال ۱۴۰۷ نه تنها صندوق برای پرداخت مستمری هیچگونه تنگنایی ندارد، بلکه با مازاد منابع مواجه است و می‌تواند سرمایه‌گذاری جدید تعریف کند.

به عنوان سوال نخست بفرمایید ماهیت صندوق‌ها چیست؟

صندوق‌های بازنشستگی، پس‌انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت با قدمتی بیش از ۷۰ سال هم اکنون به عنوان مجموعه‌ای بزرگ مسئولیت خدمت به ذی‌نفعان خود و پرداخت مستمری و هزینه‌های درمانی را به‌ عهده دارد.

این نهاد فعال در نظام تأمین اجتماعی افزون بر تأمین و پرداخت مستمری، وظایف دیگری شامل پرداخت انواع کمک‌ها و تسهیلات به شاغلان و بازنشستگان، تشکیل صندوق پس‌انداز کارکنان، طرح تأمین آتیه و ارائه خدمات متنوع در زمینه‌های درمانی، رفاهی و فوق برنامه را نیز به‌عهده دارد.

درباره سرمایه‌گذاری صندوق‌های نفت در سهام شرکت‌ها، درصد سرمایه‌گذاری و عملکرد آنها توضیح بفرمایید.

عمده سرمایه‌گذاری صندوق‌های نفت در ۲۳ شرکت است که در ۶ شرکت از این فهرست، صندوق‌ها دارای سهام ۱۰۰ درصدی است.

راهبرد صندوق در سرمایه‌گذاری‌ها چیست؟

برای پرهیز از شرکت‌داری در صندوق‌های نفت عمده سرمایه‌گذاری‌های انجام شده به غیر از سرمایه‌گذاری سهام شرکت‌های مهندسی و ساختمان صنایع نفت، مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی، نفت سپاهان، نفت جی و شرکت ساختمانی، غیرمدیریتی است. شرکت‌های مدیریتی صندوق‌ها نفت سودده بوده و روند سودآوری چند سال اخیر آنها  افزایشی است.

درباره سهام مدیریتی صندوق‌های نفت در شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی لازم به توضیح است که باوجود عملکرد شرکت یادشده در سال‌های اخیر به دلیل مشکلات و تخلفاتی که در سال‌های پیش از سال ۱۳۹۲ در شرکت تأسیسات دریایی رخ داده است تاکنون نتوانسته است از زیان انباشته خارج شود که به نظرم صندوق مجاز است در صورت نیاز این موارد را اطلاع‌رسانی کند.

برای ارتقای جایگاه صندوق‌های نفت از حیث انضباط و شفافیت مالی، چه اقدام‌هایی انجام شده است؟

استقرار حاکمیت شرکتی در شرکت‌های تابعه صندوق‌ها از طریق به کارگیری کمیته‌های حسابرسی و تقویت جایگاه حسابرسان داخلی در کنار سازمان حسابرسی کشور و حسابرسان مستقل منتخب مجمع، پذیرش شرکت‌های تابعه در بازار سرمایه، انتشار صورت‌های مالی همه شرکت‌های تابعه صندوق‌های نفت در سامانه کدال برای اجرای اصلاحیه سیاست‌های اجرایی قانون اصل ۴۴، ساماندهی شرکت‌های پوششی و تراستی و تعیین تکلیف بالغ بر ۷۷ شرکت پوششی، کاهش شرکت‌داری در زیرمجموعه صندوق‌های نفت از طریق واگذاری، ادغام و انحلال.

لطفاً درباره طرح‌های در حال اجرای صندوق‌های نفت، میزان سرمایه‌گذاری، نوع تولیدات و ظرفیت تولیدی و سودآوری آنها توضیح بدهید.

نخستین طرح، طرح پترو پالایش کنگان، است با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۶۰۰ میلیون یورو و درصد پیشرفت واقعی  ۷۳.۳ که زمان آغاز آن مرداد ماه سال ۱۳۹۳ بوده و زمان بهره‌برداری‌اش بهمن ماه سال ۱۳۹۸ است. نرخ بازده داخلیاین  طرح  ۲۱ درصد ارزی است. برآورد سود پروژه پس از بهره‌برداری در سال ۱۳۹۹، معادل ۱۲.۵۱۹ میلیارد ریال است.

دومین طرح الفین کنگان است با میزان سرمایه‌گذاری ۷۴۰ میلیون یورو، زمان آغاز: تیرماه  ۱۳۹۷، زمان بهره برداری: خرداد ماه ۱۴۰۱ ؛ نرخ بازده داخلی طرح  ۲۲ درصد ارزی، سود پروژه پس از بهره‌برداری از سال ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۷ سرجمع ۹۹.۵۹۷ میلیارد ریال.

سومین طرح واحدهای پلیمری کنگان با میزان سرمایه گذاری ۱.۱۹۷ میلیون دلار  است که هنوز آغاز نشده. زمان بهره‌برداری آن  ۴۸ ماه پس از آغاز خواهد بود، همچنین تولیدات این طرح پلی‌اتیلن سبک و سنگین  ۷۰۰.۰۰۰ تن، مونو اتیلن گلایکول ۵۰۰.۰۰۰ تن، دی اتیلن گلایکول  ۵۰.۰۰۰ تن، تری اتیلن گلایکول : ۴/۳ هزار تن در سال است.

چهارمین طرحی که می‌توانم بدان اشاره کنم، NGL۳۱۰۰ و پتروشیمی دهلران است که سود پروژه بعد از بهره برداری از سال ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۷، در جمع ۲۰۰۶۶۹ میلیارد ریال خواهد بود.

طرح توسعه میدان نفتی آذر ازسوی شرکت مهندسی و توسعه سروک آذر، پنجمین طرح است که میزان سرمایه‌گذاری  آن ۱.۴۱۹ میلیون یورو و درصد پیشرفت واقعی ۸۳.۷۷ درصد است. تولید آن نفت خام و گاز ترش و سود پروژه ۱۵۱.۶۳۷ میلیارد ریال خواهد بود.

طرح بعدی، پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس است. میزان سرمایه گذاری آن ۱.۴۱۹ میلیون یورو و درصد پیشرفت پروژه حدود ۹۶ درصد است و زمان بهره برداری آن سال ۹۸ تخمین زده شده است.

طرح پلی اتیلن پایین دست پتروشیمی دهلران نیز از طرح‌های صندوق است که پایین دست پتروشیمی دهلران، با ظرفیت دریافت ۶۵۰.۰۰۰ تن اتیلن جهت تولید پلی اتیلن می باشد.

طرح مخازن نفتی قشم نیز از طرح های سرمایه‌گذاری شده صندوق‌ها در جنوب است؛ این پروژه مشتمل بر ۱۱ مخزن با سقف شناور به ظرفیت ۵۴۰ هزار بشکه و ۲ مخزن به ظرفیت ۲۷۰ هزار بشکه در مجموع به ظرفیت ۶.۴۸۰.۰۰۰ بشکه به منظور ذخیره سازی نفت خام و میعانات گازی و تجهیزات مربوطه تعریف شده است.

این بخشی از طرح‌های صندوق است و همان طور که مشخصات این طرح‌ها نشان می‌دهد صندوق در پروژه‌هایی ورود کرده  که همگی تقریبا در حوزه نفت و فرآورده‌های ناشی از آن است.بدان معنا که رویکرد صندوق‌ها، سرمایه‌گذاری پایدار است.؛ افزون بر این، توسعه صنایع نفت گاز در پایین‌دستی و تولید فرآورده همسو با اقتصاد مقاومتی است.

انجام طرح‌های فوق چه تاثیری بر افزایش سودآوری صندوق‌های نفت دارد؟

با ‌بهره‌برداری از ‌پروژه‌های یاشده رقم سودآوری سرمایه‌گذاری‌های صندوق از مبلغ ۳۰.۳۹۹ میلیارد ریال در سال ۱۳۹۷ به ۱۵۲.۸۵۳ میلیارد ریال در سال ۱۴۰۶ افزایش می‌یابد.

درباره بودجه، گردش مالی و منابع و مصارف صندوق‌ها در سال ۱۳۹۷، اعم از حجم نقدینگی، نوع و میزان منابع و مصارف صندوق‌ها در سال یادشده آمار و ارقام چگونه است؟

مبلغ ورودی‌های (منابع) صندوق در سال ۱۳۹۷ بالغ بر ۱۳۸/۰۰۰ میلیارد ریال و معادل مبلغ یادشده مصارف صندوق‌ها در سال ۱۳۹۷ است. اهم منابع (ورودی‌ها) و مصارف (خروجی‌ها) در سال ۱۳۹۷ اینگونه است: ورودی از بابت کسور بازنشستگی و درمان ۷۰.۶۴۳ میلیارد ریال، ورودی از بابت اقساط وام‌های پرداختی به بازنشستگان و شاغلان ۱۶.۶۴۵ میلیارد ریال، ورودی از بابت سرمایه‌گذاری‌های انجام شده ۵۰.۹۱۰ میلیارد ریال که در مجموع ۱۳۸.۱۹۸ میلیارد ریال است.

مصارف نیز معادل ۱۳۸.۱۹۸ میلیارد ریال است. این ردیف شامل خروجی بابت تسهیلات پرداختی به شاغلان و بازنشستگان صنعت نفت، خروجی بابت اجرای پروژه‌ها، خرید سهام از سازمان خصوصی‌سازی و افزایش سرمایه و خروجی بابت پرداخت مستمری به بازنشستگان و ارائه خدمات رفاهی است.

پیش‌بینی منابع و مصارف صندوق‌های نفت حداقل تا ۱۰ سال آینده به گونه‌ای است که بتوان درباره پرداخت به‌موقع مستمری به بازنشستگان و ارائه خدمات به آنها مطمئن بود؟

با فرض افزایش حقوق شاغلان و مستمری بگیران عضو صندوق‌ها به اندازه میانگین ۱۳ درصد سالانه و پس از بهره‌برداری پروژه‌های در حال اجرا، صندوق‌های نفت از هم اکنون تا سال ۱۴۰۷ نه تنها مشکلی درباره پرداخت مستمری و خدمات به بازنشستگان صنعت نفت ندارد، بلکه در مجموع بالغ بر ۳۲ هزار میلیارد تومان منابع مازاد خواهد بود که می‌توان برای آن سرمایه‌گذاری جدید معرفی کرد.

ضمن بیان ارزش روز خالص دارایی‌های صندوق های نفت، درصد افزایش آن نسبت به سال‌های پیش چه مقدار است؟

ارزش روز دارایی‌های صندوق در سال ۱۳۹۷ بالغ بر ۵۹۳.۵۵۴ میلیارد ریال است که نسبت به سال ۱۳۹۶، بیش از ۱۹ درصد افزایش یافته است.

در ضمن خالص ارزش دارایی‌های صندوق (ارزش روز دارایی‌ها – ارزش روز بدهی‌ها) هم‌اکنون ۴۸۸.۴۷۱ میلیارد ریال است که نسبت به سال ۱۳۹۶، ۲۱ درصد افزایش یافته است.

در مدیریت جدید چطور؟ شفاف تر بگویید.

ارزش روز خالص دارایی‌های صندوق از ابتدای سال ۱۳۹۲ (زمان مدیریت جدید) از ۲۳۲.۰۰۰ میلیارد ریال به مبلغ ۴۸۸.۴۷۱ میلیارد ریال رسیده است (افزایش ۱۱۰ درصدی) و در همه تصمیم‌های مربوط به افزایش سالانه مستمری بازنشستگان و انتخاب سرمایه گذاری همواره محاسبات اکچوئری لحاظ شده است.

از پروژه‌های در حال اجرا گفتید، از طرح‌هایی که شرکت‌های صندوق به تازگی انجام داده است می‌توانید مصادیقی را نام ببرید؟

ان‌جی‌ال سیری، توسعه فازهای ۹، ۱۰، ۱۷، ۱۸، ۲۰ و ۲۱ پارس جنوبی، مگاپروژه‌هایی بودند که شرکت مهندسی، تدارکات، ساختمان و نصب، پیش‌را‌ه‌اندازی، راه‌اندازی و بهره‌برداری مربوط به صندوق‌ها در توسعه آنها مشارکت داشته است، البته فهرست دیگری از اقدام‌های صندوق در این باره وجود دارد.
منبع: شانا