مریم بابایی- چند صباحی است که بارقه امید در حوزه سازندگان داخلی بویژه در صنعت نفت در حال قلیان است. برگزاری چندین نشست پی در پی آن هم با حضور وزرای حوزه نفت و صمت، این نوید را به سازندگان می دهد که برای تعطیل کردن کسب و کار خود فعلا دست نگه دارند زیرا حمایت های کلامی و در شرایطی هم کاربردی در راه است.
آغاز حمایت از سازندگان داخلی در وزارت نفت پس از رفتن سرمایه گذاران و سازندگان خارجی در کشور قوت گرفت و در آن زمان وزیر نفت طی فراخوانی از سازندگان داخلی درخواست همکاری و مشارکت کرد و سازندگان خرد و کلان هم با واسطه و بی واسطه از این نوع همکاری استقبال کردند.
با حضور موفق چند شرکت در این عرصه وهمکاری تولیدکنندگان تجهیزات داخلی با دولتی ها، بخش های دیگر اقتصاد دولتی تمایل بیشتری به همکاری با تولیدکنندگان داخلی از خود نشان دادند و پیگیری شعار رونق تولید در کشور نیز منجر به توجه بیشتر به بخش های تولیدی در داخل کشور شد.
شرکت های بزرگ با گذار از مشکلات تامین تجهیزات خارجی و مبادلات مالی، تصمیم به این آزمون گرفتند که برای پیشبرد طرح های توسعه ای خود از تولیدات داخلی استفاده کنند و لزوما به سمت کاهش واردات اقلام مورد نیاز خود قدم بردارند. نمونه بارز آن نیز نمایشگاه صنعت پتروشیمی با حمایت از ساخت داخل بود که اخیرا در کیش با تمرکز بر هلدینگ خلیج فارس و اجماع چندین نهاد در قالب تفاهم نامه 5 گانه به اجرا درآمد. تفاهم نامه ای که علاوه بر مشارکت کارفرما یعنی هلدینگ خلیج فارس و سازندگان داخلی اعم از شرکت های دانش بنیان و انجمن استصنا، بانک صادرات نیز به عنوان یک نهادمالی به حمایت و ارائه تسهیلات 2500 میلیارد تومانی در جهت تقویت ساخت داخل همت گمارد وقرار است در صورت موافقت کارفرماها برای خرید تجهیزات و ملزومات از تولید کنندگان داخلی، بانک صادرات این منابع ریالی را از محل ارقام اعلام شده به سازنده داخلی ارائه دهد و این سازنده داخلی بتواند به تعهدات خود برای ساخت سفارش مورد نظر کارفرما اقدام کند.
همزمان با رویداد حمایت از ساخت داخل در کیش که 27 تا 29 بهمن ماه امسال برگزار شد، نشستی در تهران تحت عنوان گردهمایی شرکت های دانش بنیان و استارت آپ های صنعت نفت با ارائه نیازهای فناورانه در این صنعت برگزار شد که حمایت از شرکت های دانش بنیان در صنعت نفت با حضور زنگنه  وزیر نفت و معاونین این وزارتخانه مورد توجه قرار گرفت.وزیر نفت، هدف از برگزاری چنین گردهمایی را در راستای حمایت از شرکت های دانش بنیان و توانمندی ساخت داخل کمک به جریان یافتن کسب‌وکار شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌های صنعت نفت دانست.
سوم اسفند 98 نیز قرارگاه خاتم به عنوان بزرگترین کارفرما در حوزه صنعت نفت  و وزارت صمت، با برگزاری رویدادی در تهران آمادگی خود را در جهت همکاری با سازندگان داخلی اعلام کرد. سعید محمد، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا (ص) در آیین گشایش نمایشگاه توانمندی‌های فنی و مهندسی ایرانی با محوریت رونق تولید، با بیان اینکه مقاوم‌سازی اقتصادی راه‌برون رفت از شرایط کنونی است گفت: شعار سال‌های ۹۵، ۹۶ و ۹۷ حول محور اقتصادی بود و امسال نیز سال رونق تولید نامگذاری شد که خوشبختانه همه دستگاه‌ها اقدام‌های مناسبی در این باره انجام دادند و باید از جزیره گرایی پرهیز کنند.
واضح است که بخش خصوصی دراقتصاد ایران همواره در آماج بحران های اقتصادی قرار دارد و خود باید در این عرصه مشکلاتش را سروسامان دهد. اما اقتصاد دولتی ایران دست به کار شده و در حال سروسامان دادن اوضاع اقتصادی و عرصه را برای فعالیت بخش خصوصی باز گذاشته است. اما به نظر این بار توپ بازی در دستان کارفرماها قرار دارد. کارفرماهای که رنگ و لعاب خصولتی دارند. اما باز هم با وجود بحران های اقتصادی وبرای کمک به بخش های تولیدی کشوراین اقدامات سازنده است و اگر کارفرماها همکاری خود را با این بخش های اقتصادی اعلام کردند که عرصه بر این بازی مهیاست اما اگر اینها وعده ای باشد صرفا برای تحقق شعار ملی که این قصه دیگری است و راهکاردیگری می طلبد.
متاسفانه بر اساس اطلاعات آمارها، در حال حاضر فقط 50 درصد از کل ظرفیت تولید شرکت های سازنده در بخش صنعت نفت مشغول به کار هستند و نیم دیگر این ظرفیت تولید، خالی و بلااستفاده  است. از سوی دیگر آمار تعطیلی کسب و کار که به دلیل بالارفتن هزینه های تولید، جای خود را به بازار دلالی و واسطه گری داده است روز به روز افزایش بیکاری در بین متخصصین را نشان می دهد. بنابراین اگر دولت چاره ای جز همکاری با بخش های داخلی را ندارد باید حداقل بی واسطه در رسیدن بخش های تولیدی و پیشبرد اهداف اقتصادی پا پیش بگذارد. اینکه موافق این روند همکاری بخش های داخلی و  حمایت از ساخت داخل است خود یک روی سکه است و روی دیگر نیز تسهیل در روند نظام اداری و تسریع در انجام کار است. قدم های اولیه برای شروع و نگاه به این عرصه حداقل با برگزاری چندین نشست سازنده با دستاوردهایی که به عقد قرارداد و امضا تفاهم نامه های همکاری رسیده است جای بسی مسرت است اما تداوم این روند و واریزتسهیلات برای هدایت تولید و رونق آن نیز دستاورد دیگری است که امید است در این روزهای پایانی سال رونق تولید، این دستاورد آمار خوبی را نشان دهد.
گفتنی است که با تنگ تر شدن دامنه تحریم ها و مشکلات ناشی از آن، می بینیم که سازندگان داخلی با فعالیت و تلاش توانسته اند به دانش تولید و تکنولوژی محصولات مورد نیاز صنعت کشور دسترسی پیدا کنند، به گونه ای که هم اکنون بر اساس اطلاعات به دست آمده دانش طراحی ، مهندسی و ساخت، حدود 70 درصد از محصولات مورد نیاز صنعت نفت، گاز و پتروشیمی در داخل کشور ایجاد و بومی شده و هیچ گونه نیازی به تامین این اقلام از خارج کشور نیست. بدین منظور فرصت به دست امده از تحریم ها و نگاه دولتی ها به سمت توانمندی های داخل باعث شده بخش های خصوصی در حوزه تولید به آینده و کسب منافع اقتصادی امیدوارتر شوند اما در شرایطی که این رویکرد و نگاه به ساخت داخل پایدار باقی بماند.