مریم بابایی - هفته گذشته اقدامات دستوری از سوی دست اندرکاران بازار سرمایه یک به یک منتشر شد تا شاید بتواند مرهمی بر سقوط 400 هزار واحدی بازار سهام ایران باشد اما به نظر این بازار میلی به توقف عرضه ها ندارد.
امروز 6 مهر ماه 99 بازار در همان دقایق اولیه با ریزش و صف های فروش چند میلیونی همانند هفته های گذشته مواجه بود و روند رو به افزایش فروش ها باعث شد هر سهامداری که اعتقاد به ماندن و اصلاح بازار داشت نیز از ترس سقوط بیشتر سهام به جرگه فروشندگان بپیوندد.
روز گذشته شنبه 5 مهرماه نیز بازار با رشد 21 هزار واحدی مواجه بود اما به تدریج این رشد با ریزش به 5 هزار واحد مثبت رسید که شاید خرید عرضه اولیه و حجم خرید آن نبود این شاخص با عدد منفی خود را نشان می داد.
افزایش قیمت دلار، اعلام نرخ بالای تورم و رکود اقتصادی و پیچیده تر شدن دامنه تحریم ها، دیگر تحلیلی برای ماندن در این بازار به جا نگذاشته است به جز عده ای از سهامداران که برای سرمایه گذاری بلند مدت وارد این بازار شده بودند و به دور از هر گونه تحلیل منفی در بازار می مانند چون به واقع معتقدند اگر هم این روزها بازار منفی و نفس گیر شده است اما در بازده زمانی دو تا 5 ساله سود خوبی برای سهام ارزنده آن ها به دست خواهد آمد.
اما این نکته قابل تامل است که در صورت روند تعادلی بازار و نوسانات طبیعی می توان حتی این تحلیل را به کار برد که بورس طی دو سال آینده سوداور خواهد بود یا خیر؟ صعودی بدون دلیل و سقوط بغرنج شاخص بورس ها طی این ماه ها نشان می دهد که بازار هیچ تحلیلی حالا حالاها از خود نشان نمی دهد حتی برای میان مدت.
گفته می شود که سهام پتروشیمی ها و یا سهام دلاری محور با افزایش نرخ دلار می توانند برای سهامداران خود به دلیل صادراتی بودن سود برسانند اما این آپشن هم برای سهامداران به نظر مفید فایده نیامد.
از یک سو با شیوه معاملات حقوقی ها مقابله شد و آن ها با محدودیت و نظارت بیشتری در بازار فعالیت کردند از سوی دیگر معاملات الگوریتمی ممنوع شد که باز هم بیشتر از سوی حقوقی ها مورد استفاده قرار می گرفت. از همه مهم تر نوسانگیری که ذات بازار هست نیز برچیده شد اما باز تاثیر مثبتی بر بازار نگذاشت و این بازار همچنان میل به کاهش و افزایش حجم فروش دارد ....
پیشترها به تازه واردان، به آن بخش از سرمایه گذارانی که سرشار از نقدینگی سرگردان بودند هشدار داده شده بود که با اطلاعات و داشتن تحلیل های کارشناسی وارد بورس شوند در غیر این صورت از صندوق های سرمایه گذاری استفاده کنند .... حال اینکه ریزش واحد های صندوق و ابطال واحدها چه توجیحی برای این استدلال دارد. این بازار با این استدلال ریزشی که در پیش گرفته است تحلیل بردار نیست و حتی اقدامات عاجل و حمایتی مانند اهرمی موقت فقط برای خروج از ترس سهامداران حقیقی و عبور از رفتار هیجانی آن هاست.
بارها گفته شده بود بورس مکانی نیست که به صورت دستوری بشود با اقدامات سازنده کاری انجام داد. برای این نماد اقتصادی گاهی ممانعت از هر گونه اقدامی می تواند تاثیرگذار باشد بویژه در این زمان که تاییدیه و تکذیبیه ها  برای عرضه سهام و یا عرضه نکردن ان حس بی اعتمادی را بر بازار بوجود آورد و این بی اعتمادی از بازار سرمایه مانند سایه سنگینی خودنمایی می کند. این بی اعتمادی مانند آبی است که از سر بورس روان شده است و تنها باید فقط منتظر بود تا ببینیم مقاومت بازار تا به کجاست ... سهامداران برای جبران زیان کاهش ارزش ریال درصدد سودآوری از بورس هستند و رفتار هیجانی و خروج از بازار از نتایج آن است.
باید فعلا منتظر بود و به انتظار نشست تا بازار از این رویه خسته شود و بایستد ... هر گونه نگاه اصلاحی به سمت بازار برای بهتر شدن این رویه شرایط را بدتر می کند زیرا این بازار فعلا تحلیل بردار نیست و هر گونه اظهار نظری بی اعتمادی به بازار را عمیق تر می کند.