مریم میخانک بابایی- رشد پدیده رمزارزها از آنجایی آغاز شد که بازار سهام ایران با سقوطی دور از انتظار مواجه شد و سرمایه ها به سمت این بازار سوق داده شدند بویژه این اطمینان در بین سهامداران بوجود آمد که حداقل بازار رمزارزها به لحاظ بین المللی بودن می تواند قابل اعتمادتر از بورس باشد، مضافا اینکه برخی از شرکت های بزرگ بین المللی و دولت ها نیز علاقه خود را به سرمایه گذاری بر این بازار نشان دادندو این باعث رشد قابل توجهی در سرمایه گذاری رمزارزها پدید آورد.
از ظهور سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی در بازار رمزارزها یک سالی می گذرد و در این برهه از زمان بخش قابل توجهی از سرمایه گذاران توانستند سودهای قابل توجهی را کسب کنند. البته برخی از رمزارزها با کاهش مواجه شدند اما فعالان بازار و کسانی که در این بستر از سرمایه گذاری خبره و آشنا بودند توانستند کسب سود کنند و حداقل تا حدودی برای عده ای، زیان سرمایه گذاری در بورس را جبران کرد.
جدایی از این بحث، همانطور که می دانیم مبادلات رمزارزها یک نوع تبادل ارزی بدون دامنه نوسان است و در صورت کسب سود، سود ارزی به سرمایه گذاران بازمی گرداند. البته بگذریم از این نکته که عده بیشماری در ابتدا راه از مخالفان این بازار بوده ونسبت به وجود این بازار انتقاد می کنند اما همین عده در این روزها تمایل بیشتری به قبول این بازار و رویکرد کسب درآمدهای ارزی از طریق رمزارزها دارند؛ بویژه اطمینان دارند رمزارزها منفذی مطمئن برای مبادلات ارزی در زمان تحریم ها به حساب آمدند؛ حال چرا و چگونه قبل ترها مورد نقد بود، بحثی دیگر است.
امروز در شرایطی قرار داریم که تاحدودی این بازار شناخته شده و قابل تایید بسیاری از سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی قرار گرفته است و تا حدودی از ماهیت بودن و نبودن آن گذر کرده ایم و به مرحله ای رسیده ایم که با این پدیده چگونه کنار بیاییم. عده ای آن را فرصتی مناسب برای ارزآوری و عده ای آن را درآمد ارزی پنهان می دانند و به دنبال تهیه سازوکاری برای اخذ مالیات از ان هستند و به نظر کلا شالوده نبودن رمزارزها در کشور فراموش شده و از مرحله پذیرش هم گذشته است و به مرحله مقابله با این پدیده در اقتصاد کشور رسیده است.
جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، رمزارزها را در شرایط تحریمی بخشی از نیازهای ارزی کشور می داند و می گوید: در شرایط کنونی تحریمی امکان صادرات گاز وجود ندارد اما می توان گاز را با تبدیل به برق و سپس رمزارزها به نوعی منابع حاصل از صادرات گاز را بدست آورد. ما در این شرایط بجای استفاده از خط لوله برای انتقال گاز به اروپا میتوانیم از طریق رمزارزها برای کشور ارزش افزوده ایجاد کنیم.
وی به دیگر مزیت رمزارزها برای کشور اظهار می کند: یکی از ویژگیهای صنعت برق این است که در تابستان با اوج مصرف مواجهیم و در زمستان با پایین ترین میزان مصرف، بنابراین باید کاری کرد تا عدم تعادل میان عرضه و تقاضا در تابستان و زمستان بدون سرمایه گذاری جدید تبدیل به تعادل شود. ابتدا باید برق مازاد در فصل زمستان را به توسعه صنعت رمزارز اختصاص داد و در تابستان نیز از ظرفیت نیروگاه های خودتامینی ایجاد شده برای تولید رمزارزها برای تامین برق مورد نیاز استفاده کرد.
حجم عظیمی از گردش مالی نظام اقتصادی در اثر نابسامانی رمزارزها قابل نظارت نیست
محمد رضا پور ابراهیمی، کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه ساماندهی تبادل رمزارزها باید از اولویت ها باشد، می گوید: در حال حاضر حجم عظیمی از گردش مالی در نظام اقتصادی کشور به دلیل عدم ساماندهی رمزارزها از تیررس نظارت خارج شده و از ظرفیت مالیاتی آنها استفاده نمیشود
.
وی در ادامه می گوید
: پدیده رمزارزها را باید در دو حوزه مورد بررسی قرار داد؛ رمزارزها با منشا داخلی و منشا ارز خارجی. موضوعاتی مانند برق موردنیاز برای استخراج، صدور مجوزها، مزارعی که بدون مجوز در حال استخراج رمز ارز هستند و.. از جمله مسائلی است که در حوزه رمزارزهای داخلی مطرح میشود.مزارعی که با مجوز در حال استخراج رمز ارز هستند، تحت نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت مشغول به کارند و مزارعی که بدون مجوز در حال فعالیت هستند، نیز خلاف قانون عمل میکنند.
پورابراهیمی تصریح می کند: تمامی مسائل مربوط به استخراج رمزارزها درباره رمزارزهای داخلی است در حالیکه اصلیترین چالش در شرایط کنونی اقتصاد ایران، موضوع رمزارزهای خارجی و تبادل آنها است؛ رمزارزهایی که در سایر کشورها تولید میشود اما میلیونها ایرانی درحال تبادل آن هستند حال آنکه این بخش از شفافیت اطلاعاتی نیز برخوردار نیست.
با شفافیت و پذیرش بازار رمزارزها به مرحله رسیده ایم که در مجلس طرح ساماندهی برای تبادل مالی رمزارزها مورد توجه قرار گرفته است تا این روند سرمایه گذاری نیز از شفافیت لازم برخوردار باشد. گفته می شود که در حال حاضر حجم عظیمی از گردش مالی در نظام اقتصادی به دلیل عدم ساماندهی رمزارزها از تیررس نظارت خارج شده اند و دولت می تواند از ظرفیت مالیاتی برای کسب سود از بازار رمزارزها استفاده کند که قطعا ایجاد سامانه ای هم در مرحله بعدی هدف قرار می گیرد حال چگونگی و نحوه آن فعلا مشخص نشده است. اما نکته اصلی و اساسی پذیرش این بازار به عنوان بازاری موازی در کنار بورس قرار گرفته است.