سال ۱۳۹۶ با تمام فراز و فرودهای خود در بازار سرمایه بار خود را بست و کوله بار نوسانات اقتصادی خود را به سال ۱۳۹۷ واگذار میکند. بازار بورس ایران در سال ۹۶ با افزایش قیمت نفت نسبت به سال ۹۵ تغییرات قابل توجهی را به خود اختصاص داد به طوری که رشد شاخص و افزایش بازار خرید و فروش سهام توانست بخش کوچکی از نقدینگیهای سرگردان در اقتصاد را به سمت خود بکشاند. بر اساس بررسی های صورت گرفته از ابتدای سال ۹۶ رشد بازدهی این بازار معادل ۲۶ درصد بوده است.
این روزها با آغاز سال جدید تحلیل ها برمبنای پیش بینی بازار برای سال جدید است و تنها معیاری که بتوان این بازار را پیش بینی کرد متغیرهای موجود در بازار اقتصادی خواهد بود. نرخ ارز، قیمت نفت در بازارهای جهانی، قیمت انواع فلزات در دنیا می تواند تعیین کننده وضعیت اقتصادی شرکت ها و سرمایه گذاران داخلی و خارجی باشد تا تاثیرات خود را بتواند در بازار سرمایه بگذارد.
سال ۹۶ در ابتدای راه با سرگشتگی نسبت به کاهش قیمت نفت مواجه بود اما پس از توافقاتی که در اوپک نسبت به کاهش تولید صورت گرفت این موضوع منجر به افزایش قیمت نفت در بازار جهانی شد و در نتیجه در داخل کشور شرکت های پالایشگاهی و پتروشیمی در بورس را با رونق نسبی مواجه کرد. به طوری که این روند تا روزهای پایانی سال حتی در زمان بی رونق بازار سرمایه یعنی روزهای پایانی اسفند ماه نیز مشاهده می شود. به هر حال آنچه که می توان برای سال ۱۳۹۷ برای بازار سرمایه ایران در نظر گرفت حداقل تداوم این روند برای سال جدید است زیرا تداوم همین رقم هم خود دلیل واضحی برای رونق بازار سرمایه خواهد بود.
مهدی نوین راد مشاور کارگزاری بورسیران، درباره وضعیت بازاردرسال ۹۶ و پیش بینیهای بازار برای سال ۹۷ میگوید: درسال ٩٦ صادرات صنایع محور، پيشتاز بازار سرمايه و زمینه رونق آن بودند. شرکت هایی که به نوعی در زمینه صادرات فعالیت داشتند توانستند با حداقل افزایش نرخ ارز شرایط مناسبی را برای خود رقم بزنند. بر این اساس در سال ٩٧ نيز با توجه به پيش بينی رشد حداقل ١٥ درصدی قيمت دلارو ثبات در قیمت نفت و انرژی در دنيا به نظر بازار سرمایه و بورس ایران شرایط باثباتی را دنبال خواهد کرد.
وی در ادامه می افزاید: همچنين رشد اقتصادی دیگر كشورها وافزايش تقاضای كاموديتیها و ثبات نرخ کالایی می تواند نتيجه مثبتی را به بار آورد زیرا بازار سرمايه ایران يك بازار كالا محور است و پيش بيني ميشود رشد بازار سرمايه برای سال ۹۷ ادامه داشته باشد. گروه های پالايشی و پتروشيمی با توجه به اينكه قيمت گذاری نرخ فروش کالای اين شركت ها دلاری است در نتیجه با افزايش دلار و همچنين ثبات قيمت نفت باعث رشد اين گروه خواهد شد .
امین کاوهای تحلیلگر بازار سرمایه نیز در این باره می گوید: همانطور که می دانیم دربورس اوراق بهادار، صنایع تولید کننده نفتی از دوماه گذشته تاکنون قیمت سهام خود را افزایش داده اند و به نظر می رسد این افزایش تا حدودی ادامه دار باشد. اگر در نمودار شرکت های نفتی بورس، کاهشی را مشاهده می کنیم آن میتواند ناشی از خالی شدن بازاراز هیجان باشد
.
وی می افزاید: بازار بورس همواره به عنوان بازاری برای سرمایه گذاری مورد توجه فعالان این بازار بوده و هست. از ابتدای سال ۹۶ بورس ایران بازدهی معادل ۲۶ درصد داشته است. با بررسی متغیرهای حاکم بر این بازار میتوان دریافت که در سال ۹۷ نیز این بازدهی نزدیک با سال ۹۶ باشد.
سال ۹۶ برای بازار بورس یک سال پر رونق با بازدهی معقول بوده است. در سال ۹۶ متغیرهای اقتصادی مثل نرخ ارز، افزایش قیمت های جهانی کالاها در بخش نفت، فلزات اساسی ومواد معدنی باعث افزایش شاخص کل بورس شد واز آنجایی که شرکت های بورس به دوبخش صادراتی و وارداتی تقسیم بندی شدهاند میتوان افزایش نرخ ارز را عامل مهمی در افزایش سودآوری آنها دانست
.
محمد صالحی فرد دیگر تحلیلگر بازار سرمایه درباره رونق بازار بورس در نتیجه افزایش تقاضای کالایی می گوید: چین به عنوان بزرگترین مصرف کننده جهان است در نتیجه میتوان انتظار افزایش مصرف کالاها و افزایش قیمت جهانی کالاها را از این کشور داشت. درواقع اگر این روند تحقق یابد می توان پیش بینی کرد با افزایش قیمت جهانی در برخی کالاها بازدهی بورس در ایران نیز افزایش یابد.
این تحلیلگر می گوید: پیش بینی بازار سرمایه ، پیش بینی سود سهام و پیش بینی شاخص بورس اوراق بهادار تهران همواره یکی از دغدغه های سرمایه گذاران بوده و هست. حال آنکه با توجه به اتفاقات روی داده از خصوصی سازی شرکت های دولتی ، تا نرخ های سود بانکی و سایر عوامل دستوری موجب شد بورس ایران با نوسانات چشمگیر مواجه باشد اما هم اکنون که کمی اقتصاد ایران ثبات را به خود میبیند درصورت ایجاد شفافیت مالی در بورس اوراق بهادار تهران و البته سایر بازارهای کشور میتوان توقع پیش بینی سودهای مناسب برای شرکت های مختلف را داشت
.
کارشناسان با توجه به تحولات متعدد در حوزههای مختلف، تقریبا پاسخهای یکسان با دامنه تغییرات اندک را برای این سوال مطرح میکنند. اینکه چه پیش بینی معقولانه ای می توان برای بازار سرمایه در سال ۱۳۹۷ در نظر گرفت؟
ازمجموع نظرات کارشناسان چنین برآورد میشود که عوامل متعددی بر روند آتی بازار کالایی اثرگذار خواهد بود که از جمله مهمترین آنها میتوان به بهای نفت در بازارهای جهانی، تغییرات نرخ ارز، تغییرات در اقتصاد و سیاست بینالملل، تغییرات اقتصادی در کشور و مسیر بخش واقعی اقتصاد، نرخ تورم و سیاستهای دولت در حوزههایی مانند سود بانکی یا بازار ارز اشاره کرد
. هر یک از این عوامل اقتصادی در صورت تغییر و یا تصمیمات ضربتی کلیه پیش بینی ها را دچار مشکل می کند حتی پیچیده ترین تحلیل بنیادی و تکنیکالی در بازار بورس را بی نتیجه و خنثی می کند.
همانطور که می دانیم هر گونه پیش بینی با نگاه به روند گذشته صورت می گیرد؛ حال باید منتظر بود و دید با پایان یافتن تعطیلات نوروزی و آغاز به کار بنگاه های اقتصادی قطعا وضعیت بازار خود را با متغیرهای اقتصادی چگونه همراه می کند وسرمایه گذاران چه تصمیماتی را برای سال جدید اتخاذ خواهند کرد.
گزارش : مریم بابایی