آخرهفته گذشته، با اخبار پی در پی از اجلاس اوپک مبنی بر کاهش تولید نفت این نگرانی برای ایران وجود داشت که مجبور به کاهش تولید و عرضه نفت شود که با رایزنی ها و استدلال ایران مبنی بر به حدنصاب نرسیدن عرضه فعلی، در نتیجه ایران از این کاهش تولید معاف شد. از سوی دیگر این جلسات، قیمت نفت را در اولین روز هفته افزایش داد که به نظر می رسد فعلا قرعه شانس به نفع ایران می چرخد.
به گزارش سهام انرژی، کشورهای صادرکننده عضو و غیر عضو اوپک جمعه، ۱۶ آذر ماه در وین، پایتخت اتریش، گرد هم آمدند و توافق کردند سطح تولید خود را کاهش دهند.
دراین جلسه که با رایزنی های ایران طی شاید ماه ها قبل نسبت به کاهش تولید، اوپک را راضی کرد که از کاهش تولید معاف شود. استدلال ایران این بود که هنوزبه آن حدنصاب مورد توافق اوپک به طورروزانه نفت تولید نکرده است یعنی سقف تولید نفت ایران۴ میلیون بشکه در روزاست که تاکنون کمتر از آن میزان را تولید می کند یعنی بین ۳ میلیون و ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار بشکه در روز. لذا با این رویکرد از کاهش تولید نسبت به دیگران رقبای خود معاف شد.
اما ایران همواره با تحریم‌ها و فشارهای آمریکا مبنی بر تولید و صادرات نفت مواجه است و این فشارها در اجلاس اوپک نیز خود را نشان داد به طوری که نمایندگان آمریکا با رایزنی هایی در صدد افزایش فشار بر ایران برآمدند اما به قول زنگنه وزیر نفت کشورمان تلاش آمریکا برای تحت‎فشار قرار دادن اوپک بی‎نتیجه ماند.
زنگنه در گفتگویی اظهار داشت:‌پس از ۱۰ ساعت بحث و مذاکره، در نهایت ایران از مشارکت در توافق کاهش تولید معاف شد. این برای ایران خوب است، چون از سوی آمریکا تحت فشار (تحریم) هستیم و منصفانه نبود که فشار دیگری از سوی اوپک بر ما تحمیل شود.
زنگنه نسبت به دخالت های آمریکا گفت: نمی‎دانم چه زمانی رئیس‎جمهوری و دولت آمریکا می‎خواهند یاد بگیرند که برای اوپک قابل‎قبول نیست که علنا به این سازمان فشار وارد شود. ما از همان ابتدا خواستار معافیت بودیم و در نهایت معافیت را دریافت کردیم.
البته وزیر نفت در نشستی گفته بود که کاهش تولید در شرایط فعلی خط قرمز ایران است . لذا این وظیفه ایران نیست که عرضه مازاد بازار را برطرف کند وظیفه کسانی است که در طول چند ماه گذشته تولید اضافی داشته‌اند.
در نهایت روز جمعه ۱۶ آذر ماه اجلاس اوپک در پنجمین نشست وزارتی اوپک و غیر اوپک در پی ارزیابی‌ها درباره احتمالات بازار نفت در آینده نزدیک و با توجه به تشدید نبود توازن بین عرضه و تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۱۹ میلادی، با اعلام بیانیه ای تصمیم گرفت که مجموع تولید این کشورها یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یابد که از ژانویه سال ۲۰۱۹ میلادی برای یک دوره اولیه ۶ ماهه قابل اجرا خواهد بود.
همچنین دراین بیانیه یادشده آمده است: سهم اوپک و سهم داوطلبانه کشورهای غیر عضو اوپک حاضر در بیانیه همکاری، به ترتیب ۸۰۰ هزار بشکه در روز (معادل ۲,۵ درصد کاهش) و ۴۰۰ هزار بشکه (معادل ۲ درصد کاهش) خواهد بود.
سیر صعودی قیمت نفت
دقایقی پس از اعلام بیانیه اوپک که این اعضا توانسته‌اند به توافقی برای کاهش تولید نفت و تقویت بازار دست پیدا کنند، قیمت‌های نفت، که قبل از توافق ۱ درصد سقوط کرده بودند، پس از جبران ضررها، بیش از ۵ درصد جهش کرد.
قیمت هر بشکه نفت خام برنت، تا ساعت ۱۷:۳۵ به وقت تهران، ۳.۱۱ دلار یا ۵.۱۸ دلار جهش کرد و به ۶۳.۱۷ دلار رسید.
قیمت هر بشکه نفت خام آمریکا هم توانست ۲.۴۷ دلار یا ۴.۸۰ درصد جهش کند و به ۵۳.۹۶ دلار برسد.
البته این افزایش بهای نفت کاملا قابل پیش بینی بود زیرا توازن عرضه و تقاضا راهی جهت ممانعت از کاهش قیمت نفت بود و این سیاست بین‌المللی توانست حداقل قیمت نفت را در شرایط معقولانه ای حفظ کند. اما رایزنی ایران آن هم در شرایط بغرنج اقتصادی حداقل این امید را به اقتصاد ایران آورد که میزان درآمد ایران از صادرات نفت کم نخواهد شد. مگر اینکه تحریم ها با اشکال دیگری به ایران فشار آورد. زیرا سیاست تحریم در جهت کاهش درآمد ایران است و نفت که منبعی از درآمد ایران است می تواند سیبل هدف سیاستگذاران تحریم باشد اما ایران نیز با رایزنی ها باید مانع این سیاست ظالمانه شود.