به گزارش سهام انرژی، ششمین کنگره و نمایشگاه صنعت حفاری و سومین کنگره و نمایشگاه اکتشاف و تولید با محوریت تقویت استارت آپ های بخش بالادست صنعت نفت و حضور بیشتر بخش خصوصی در این صنعت، در مرکز همایش‌های بین‌المللی صدا وسیما برگزار شد . در این همایش که به مدت دو روز در این مرکز برپاست به بررسی وضعیت صنعت نفت در بخش اکتشاف، حفاری و تولید طی ۱۸ پنل تخصصی و ۱۵۰ سخنرانی می پردازد.
بر پایه این گزارش، در مراسم افتتاحیه امروز، رکن الدین جوادی رئیس شورای سیاستگذاری این دو کنگره در زمینه مشارکت بخش خصوصی و ضرورت اصلاح حکمرانی در صنعت نفت به ایراد سخنانی پرداخت . وی دراین باره گفت:اصلاح حکمرانی، فرصت‌های خوبی برای توسعه صنعت نفت فراهم می‌کند.
رکن‌الدین جوادی به تشریح دوره‌های برگزاری این کنگره پرداخت و اظهار داشت: پایه برگزاری کنگره حفاری از سوی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب ایران سال ۸۷ بنا نهاده شده که پایه‌ریزی بزرگی بوده است؛ این کنگره دومین دوره خود را سال ۹۳ در تهران برگزار کرد.
وی با اشاره به اینکه دوره‌های بعدی نیز به ترتیب در سال‌های ۹۴ تا ۹۷ برگزار شده است، از این  کنگره به عنوان بزرگ‌ترین کنگره بالادست صنعت نفت در کشور نام برد و افزود: در این کنگره ۲۰ نشست تخصصی برگزار می‌شود که از این تعداد ۱۸ نشست در بخش حفاری و اکتشاف و تولید و دو نشست در زمینه استارتاپ خواهد بود.
معاون پیشین وزیر نفت با یادآوری اینکه ایران دارنده نخستین ذخایر گاز جهان و چهارمین ذخایر نفت جهان است، تصریح کرد: اگر کشفیات جدید در لایه ماسه‌ای و در آینده هیدرات‌های گازی را نیز به این ذخایر اضافه کنیم، شاید در نفت نیز به جایگاه نخست صعود کنیم.
جوادی بر ضرورت سرمایه‌گذاری در صنعت نفت تاکید کرد و گفت: امیدوارم مسیر پرشتاب توسعه صنعت نفت را فارغ از محدودیت‌های بین‌المللی ادامه دهیم. فعالیت‌های استارتاپی تضمین‌کننده این شتاب است و باید به آن توجه داشت.
 شرکت‎های E&P ایرانی را راهکاری برای توانمندسازی
سید صالح هندی به عنوان دیگر سخنران این کنگره در زمینه حضور بیشتر بخش خصوصی در حوزه اکتشاف و تولید گفت:‌ اتحاد و ائتلاف شرکت‎های E&P ایرانی راهکاری برای توانمندسازی این شرکت‎ها و حضور فعال‎تر آنان در بخش بالادست صنعت نفت ایران است.
وی تلاش‌های وزارت نفت برای توانمندسازی بخش خصوصی در بالادست صنعت نفت را تشریح و احراز صلاحیت شرکت‌های اکتشاف و تولید ایرانی را در سال‌های اخیر اقدامی در همین راستا عنوان کرد.
وی یکی از اصلی‌ترین الزام‌های توانمندسازی این شرکت‌ها را ایجاد اتحادهای راهبردی و برقراری همکاری و ائتلاف بین این شرکت‌ها دانست و افزود: زنجیره ارزش بالادستی صنعت نفت دیربازده، اما پربازده است و شرکت‌های E&P می‌توانند با اتحاد با یکدیگر بیش از گذشته در بخش اکتشاف (E) تمرکز کنند.
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران ادامه داد: به همین منظور مدیریت اکتشاف با اخذ مجوز از هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران بر آن است با برگزاری مناقصه محدود، تعدادی از بلوک‌های اکتشافی را به شرکت‌های ایرانی واگذار کند.
به گفته وی، بسیاری از شرکت‌های E&P ایرانی توان مالی و فنی لازم را برای ورود به این بلوک‌ها دارند.
هندی اظهار کرد: تاکنون هیچ بلوک اکتشافی به بخش خصوصی کشور واگذار نشده است و این اقدام می‌تواند در افزایش نقش‌آفرینی بخش خصوصی در صنعت نفت موثر باشد.
 مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت با تاکید بر لزوم تقویت بخش خصوصی در صنعت نفت، گفت: از مجموع ۲۵۰ ذخیره نفتی ۱۲۰ و از مجموع ۱۳۰ ذخیره گازی ۱۰۰ ذخیره توسعه پیدا نکردند.
وی اظهار کرد: علی‌رغم همه فشارها در داخل و خارج، صنعت نفت طی این سال‌ها سرپا ایستاده است و این‌که بعد از گذشت ۴۰ سال دشمنان برای ضربه زدن به کشور صنعت را هدف قرار می‌دهند، نشان می‌دهد که این صنعت وظیفه خود را انجام داده است.
هندی، با اشاره به اکتشافاتی که در طول ۴۰ سال گذشته در بخش ذخایر گازی و نفتی صورت گرفته است، اظهار کرد: با توجه به این اکتشافات در طول ۴۰ سال، هنوز به همان اندازه نفت قابل تولید در ایران وجود دارد که سال ۱۳۵۷ وجود داشت و این میزان طی این سال‌ها و با وجود تولیدات و صادراتی که صورت گرفته، تغییری نیافته است.
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت با بیان این‌که ۸۰ درصد از گازی که تولید می‌شود، بعد از انقلاب اسلامی کشف شده است، گفت: ایران تا ۲۰ سال دیگر نفت دارد، اما این اتفاق نیفتاد و همواره صادرات حتی در سخت‌ترین شرایط هم ادامه داشت.
هندی در ادامه با تاکید بر این‌که گفته‌های فوق به این معنی نیست که صنعت نفت نمی‌توانست بهتر از این عمل کند، اظهار کرد: جایگاه صنعت نفت کشور نسبت به این‌که در مجموع نخستین دارنده ذخایر نفتی و گازی است، درشأنش نیست. این‌که ما از نظر ذخایر در رتبه نخست قرار داریم، بسیار لغزنده است و این میزان در ضریب تولید وجود ندارد و در رزرو جزو اعداد پایین هستیم.
به گفته مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت، صنعت نفت ایران بعد از گذشت ۴۰ سال نیاز به زایش و رویش مجدد دارد.
وی با تاکید بر این‌که شرکت ملی نفت باید تبدیل به یک واحد کسب‌وکار شود، توضیح داد: باید یک فرق اساسی بین شرکت ملی نفت و ثبت احوال وجود داشته باشد و تعادلی بین ورودی و خروجی این شرکت برقرار شود. شرکت ملی نفت به یک حکمرانی خوب نیاز دارد. شرکت ملی نفت با توجه به حجم ذخایر نفتی و گازی نمی‌تواند طبق استانداردهای بین‌المللی کار نکند.
هندی با تاکید بر لزوم تقویت بخش خصوصی اظهار کرد: به نظر من مردم برای اداره کردن خود در همه عرصه‌ها،ذی‌صلاح‌تر از دولت هستند و باید اجازه دهیم بخش خصوصی به صورت جدی‌تر وارد صنعت نفت شود.
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ادامه داد: طبق آمارها از مجموع ۲۵۰ رزرو نفتی ۱۲۰ و از مجموع ۱۳۰ رزرو گازی، ۱۰۰ عدد توسعه نیافته‌اند و حجم بسیار زیادی نفت و گاز دارند.
وی با تاکید بر این‌که توسعه بسیاری از میادین برای بخش پرهزینه‌ای مانند شرکت ملی نفت منطقی نیست، گفت: اما توسعه این میادین برای بخش‌های خصوصی توجیه دارد.
هندی با اشاره به افزایش تولید نفت در آمریکا، ادامه داد: آمریکا، زیرساخت‌ها را مهیا و زمین‌ها را به صورت هکتاری به بخش خصوصی واگذار کرد و بعد از این‌که بخش خصوصی ذخایر را توسعه داد نفت را از آن‌ها خرید.
به گفته مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت، منابع نامتعارف مطلوبی در ایران وجود دارد و باید حفاری شده تا تثبیت شوند، اما در اولویت شرکت ملی نفت قرار ندارند.
وی با تاکید بر این‌که نیاز به تحول برنامه‌ریزی راهبردی در شرکت ملی نفت وجود دارد، اضافه کرد: در نظام مالی هم نیاز جدی به تحول وجود دارد. این به معنی تحول در مدیریت مالی است.
بخش خصوصی باید حضور پررنگ در صنعت نفت داشته باشد
حمید بورد مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره نیز به عنوان دیگر سخنران این مراسم گفت: حدود یک دهه پیش هیچ شرکت بخش خصوصی در بخش حفاری فعال نبود اما امروز پنج شرکت حرفه ای در این زمینه فعالیت می‌کنند.
وی با بیان اینکه بخش خصوصی در شرایط فعلی کشور باید حضور پررنگی در اجرای پروژه‌های صنعت نفت داشته باشد‌، اضافه کرد: بخش خصوصی می‌تواند 60 تا 70 درصد مسئولیت دولت را در شرایط کنونی کشور عهده دار شود.
بورد به ورود استارتاپ ها به صنعت نفت اشاره کرد و اظهار داشت: در این همایش 15 استارتاپ فناورانه صنعت نفت معرفی می شوند.
مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره درباره اجرای طرح های نگهداشت تولید گفت: با سرمایه‌گذاری 6 میلیارد دلاری که برای پروژه‌های نگهداشت و تولید در نظر گرفته شده روح تازه‌ای در کالبد صنعت دمیده می‌شود‌.
وی اضافه کرد: چهار پروژه از بسته نگهداشت و تولید توسط شرکت نفت فلات قاره ایران اجرا می‌شود.
بورد ادامه داد: قرارداد دو طرح امضا شده و یک طرح نیز تا پایان امسال نهایی و اجرا می‌شود.
وی با تاکید بر لزوم توجه به استفاده از توان بخش خصوصی خاطر نشان کرد: بخش دولتی صنعت نفت آماده همکاری با بخش خصوصی است.
بررسی قراردادهای نفتی که امضا نشدند
غلامرضا منوچهری معاون سابق توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت در اولین نشست تخصصی این مراسم طی سخنانی به بررسی قراردادهای نهایی‌شده پس از برجام که به‌دلیل مشکلات پیش‌آمده به ثمر ننشستند، پرداخت و گفت که امضای این قراردادها ٢٠٠ میلیارد دلار سرمایه به صنعت نفت کشور تزریق می‌کرد.
وی با اشاره به مذاکرات نفتی که در فضای پسابرجام صورت گرفته بود، اظهار کرد: قرارداد توسعه میدان بندکرخه با OMV اتریش، چنگوله با DNV نروژ، آذر با اویک و گازپرومنفت، کیش با شل و فرزاد با ONGC بعد از برجام نهایی شدند.
وی افزود: مذاکرات توسعه آزادگان با سه کنسرسیوم پیش می‌رفت و حضور توتال و سی‌ان‌پی‌سی با همکاری شریک ایرانی در این میدان قوت گرفته بود که متوقف شد. مذاکرات یادآوران هم با شل و ساینوپک جلو می‌رفت. برای توسعه لایه نفتی و آب تیمور هم با مرسک مذاکراتی داشتیم.
به گفته معاون سابق توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت، به ثمر نشستن قراردادهای توسعه‌ای بعد از برجام، حدود ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه به صنعت نفت کشور تزریق می‌کرد.
منوچهری با بیان این‌که برخی میادین ١٠ درصد کاهش تولید دارند که طبیعی است، تاکید کرد: اگر در این بخش سرمایه‌گذاری نکنیم، میزان تولید نفت به شدت کاهش خواهد یافت. در این راستا وزارت نفت برنامه‌هایی را در پیش گرفته است که کافی نیست.
وی افزود: بهترین برنامه وزارت نفت، تعریف بسته‌های EPC و EPD است که تأمین مالی آن‌ها نیز پیش بینی شده است.
معاون سابق توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت، در ادامه با اشاره به همکاری با شرکت‌های خارجی اظهار کرد: شاید مانند سابق نتوانیم با شرکت‌های ساینوپک یا CNPC همکاری کنیم اما شرکت‌های دیگری هستند که با ایران همکاری می‌کنند و ما باید به دنبال بخش خصوصی چین برویم.
منوچهری با تاکید بر این‌که این دوران، دوران گذر است، گفت: باید به دنبال منابع مالی، بازار سرمایه و انتخاب شرکای خارجی باشیم. منابع مالی در کشور است و با کاهش بروکراسی باید اقدامات مطلوب‌تری انجام دهیم.
سومین کنگره و نمایشگاه اکتشاف و تولید و ششمین کنگره و نمایشگاه صنعت حفاری با حضور بالغ بر ۱۲۰۰ نفر از ذی‌نفعان کلیدی در بخش‌های دولتی و خصوصی به همت دانش آموختگان صنعت نفت و نشریه‌های تخصصی صنعت نفت صبح امروز آغاز به‌کار کرد.
رویداد امسال مشتمل بر ۳۰ نشست تخصصی، پنج کارگاه آموزشی و بیش از ۱۰۰ ارائه و سخنرانی پیرامون تشریح و تبیین ابعاد و الزام‌های پروژه‌های حفظ و نگهداشت تولید از منظر فنی، تامین مالی، حقوقی، قراردادی، بیمه و مدیریت ریسک و  همچنین بررسی راهبردهای کسب‌وکار در شرکت‌های اکتشاف و تولید، پیمانکاران عمومی، شرکت‌های عملیات حفاری و خدمات فنی در شرایط تحریم است.