روز گذشته 10 اسفند 99 مجلس شورای اسلامی با محاسبه بهای برق تحویلی صنایع، بویژه واحد های پالایشی  وپتروشیمی با نرخ خرید انرژی از نیروگاه ها موافقت کرد و با این طرح و نحوه محاسبه جدید واحدهای پالایشی و پتروشیمی باید قیمت جدید برق را تجربه کنند و این مابه التفاوت ناشی از افزایش قیمت برق به حساب شرکت توانیر نزد خزانه داری کل کشور واریز می شود. البته مشترکان و یا صنایعی که کمتر از2 مگاوات مصرف دارند مشمول این طرح نبوده اما انچه مسلم است صنایع و واحدهای تولیدی بیشماری که قطعا بیش از این میزان برق مصرف دارند شامل این طرح خواهند شد.
موافقت جدید مجلس بر مبنای محاسبه بهای برق از یک سو دارای تبعات مثبت و منفی است که لازم است تبعات منفی آن نیز از سوی تصمیم گیران درنظر گرفته شود. در اشاره به بازتاب مثبت آن طرح همین نکته کافی است که اولا واحدهای صنعتی پربازده مانند پتروشیمی ها که به گفته آن ها ارز کشور را تامین می کنند باید بهای برق واقعی را پرداخت کنند تا از سوی دیگر نیروگاه ها هم بتوانند در شرایط بهتری تداوم یابند زیرا قطعا قیمت جدید می تواند به نفع آن ها هم تمام شود.
اما تبعات منفی این موافقت اولا بهانه ای به دست واحدهای صنعتی خواهد داد تا از افزایش هزینه های جاری خود خبر دهند و این بار اضافی را بر محصولات تولیدی خود و افزایش آن ها بیفزایند که این نکته نیازمند بررسی بیشتر و کنترل آن خواهد بود.
اما نکته اساسی نقش بورس انرژی به عنوان محلی برای فروش برق است که با این طرح شرکت های تولیدکننده برق دیگر رغبتی به فروش و عرضه برق خود در بورس را نخواهند داشت زیرا ترجیح می دهند برق خود را با قیمت های بالاتری خارج از بورس به فروش برسانند.
اخیرا وزارت نیرو با مصوبات متعدد زمینه فروش برق در بورس را فراهم کرده بود به طوری که تولیدکنندگان برق ترغیب شوند برق خود را در بورس عرضه کنند و یا مصرف کنندگان، برق مورد نیاز را از بورس انرژی خریداری کنند. بورس انرژی که محلی برای فروش برق با نقدشوندگی بالا است بهترین گزینه برای تولیدکنندگان برق است که بتوانند با فروش برق حتی با قیمت های پایین برق خود را بفروشند اما با این قیمت گذاری قطعا عرضه کم رنگ تر خواهد شد.
وزرات نیرو قرار بود از طریق سازوکار بورس بحث قیمت گذاری و تنظیم بهای برق را سامان دهد و فقط نقش رگولاتوری و انتقال برق را بازی کند؛ به عبارتی اجازه دهد عرضه کنندگان و خریداران در بورس انرژی معاملات برق داشته باشند و این روند شکل منسجم تری بگیرد و درست زمانی که تولیدکنندگان ترغیب به فروش برق خود در بورس شدند با این بهای جدید قطعا ترجیح می دهند مستقیما برق خود را به مصرف کننده عرضه کنند.
همواره برنامه ریزی ها و طرح های جدید دارای سازوکار مثبت و منفی بوده وهستند. شاید شکل گیری هر طرحی پس از اجرا می تواند دیگر جوانب خود را سروسامان دهد اما در مورد بسیاری از طرح ها حداقل لازم است که در ابتدا با بررسی بیشتری طرحی اجرا و هدایت شود نه اینکه صرفا کسب سود بیشتری حاصل شود و دیگر بخش ها به حال خود رها شوند...  
صادق داریوشی