یادداشت و گفتگو
مریم میخانک بابایی
تاریخ انتشار : 1401/12/26 12:19 PM
قافله عمر عجب می‌گذرد ...
سال 1401 را با نامگذاری سال تولید، دانش بنیان و اشتغالزایی از سوی مقام معظم رهبری آغاز کردیم و با شنیدن این نام، به خوبی دریافتیم چه راهی را قرار است با سعی و تلاش طی کنیم. تولیدی که با موانع جدی مواجه است و موضوع اشتغال و بیکاری که خود مسئله دیگری است.
نامگذاری امسال به دلیل تاکید بر محوریت و مرکز توجه قرار گرفتن موضوع، هدفگذاری و دنبال شد تا به امروز که روزهای پایانی سال 1401 را سپری می کنیم، دریابیم که برای امسال با وجود تاکیدات، چه کردیم و چه اهداف کوتاه مدتی را برای دستیابی به آن اهداف به دست آورده ایم.
بر اساس آمار و ارقامی که از نهادها برای برآورد دستیابی به نامگذاری امسال به دست آمده است، این طور به نظر می رسد که دستگاه های اجرایی کشور با تمام محدودیت های موجود اعم از تحریم ها و کمبود منابع مالی سعی خود را برای دستیابی به تحقق شعار امسال به کار بستند. به گواه گفته ها، افزایش ظرفیت تولید 200 هزار بشکه ای برای تولید نفت در سال 1401 عملیاتی شده است و تولید به 4 میلیون و 38 هزار بشکه در روز رسیده و صادرات نفت نیز در سال جاری به 1.5 میلیون بشکه رسیده است.    
از منظر اشتغالزایی نیز با برنامه‌ریزی‌هایی که صورت‌ گرفته است در شش ماهه سال 1401 بیش از 50 درصد از فرصت‌های شغلی هدف‌گذاری شده، محقق شده است و در این بازه زمانی 656 هزار و 162مورد شغل جدید در کل کشور به ثبت رسیده است. البته بر مبنای سامانه جامع رصد اشتغال، وزارت صمت حائز بیشترین تعداد اشتغال ثبتی جدید در نیمه نخست سال جاری و سپس کمیته امداد امام خمینی (ره) و وزارت جهاد کشاورزی در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
در حوزه داخلی سازی نیز در بخش های انرژی از منظر تولید و همکاری با شرکت های دانش بنیان، دستاورد 70 درصدی در حوزه پتروشیمی و تا 90 درصدی در حوزه نیروگاهی و خودکفایی به دست آمده است که این ارقام، جملگی از سوی مدیران و دست اندرکاران قوه مجریه کشور مکررا اعلام شده است.
و اما امسال نیز گذشت و سال پیش رو تنها امیدهایی را به همراه دارد که اولا تمام کارهای به تعویق افتاده از سال 1401 به سرعت به پایان برسد و با همان سرعت طرح های مربوط به سال 1402 دنبال شود؛ چون هر سال دغدغه های خود را دارد و هر چه کلاف در هم تنیده‌تر شود باز کردن آن سخت تر و پیچیده تر خواهد بود. در حوزه اقتصادی و انرژی نیز هر چه قدر پیچیدگی و سردرگمی کلاف حاصل آید شرایط به گونه ای می شود که برنامه های کوتاه مدت نیز دیگر جوابگوی باز کردن این کلاف سردرگم نمی شود و یا با سختی بیشتری مسائل دنبال می شوند.
گفتنی است که برنامه ریزی های بلندمدت پنجساله کشور به مدد و رفع این پیچیدگی کلاف اقتصادی آمده اند که اگر بررسی اجمالی  هم به برنامه های توسعه ای کشور داشته باشیم متوجه می شویم از برنامه سوم توسعه به بعد یعنی برنامه های چهارم، پنجم و ششم توسعه، موفقیت صددرصدی به دست نیامده است که بخشی از آن به دلیل سختی های ناشی از تحریم ها و کمبود سرمایه گذاری در طرح های اقتصادی بویژه در حوزه انرژی بوده است. برنامه ریزی های توسعه هر 5  سال یک بار تنظیم و پیاده سازی شدند تا عدم تحقق برنامه بعدی را جبران کنند. با این اوصاف، در سال پیش رو علاوه بر انجام امور مهم اقتصادی در کشور، اجرای برنامه پنجساله هفتم توسعه را نیز در دستور کار داریم.
طبق بررسی‌های انجام شده از اتاق بازرگانی ایران آنچه موجب عدم تحقق اهداف پنجساله توسعه ای در کشور شده، دانش اندک، کارشکنی ذینفعان و تعارض منافع بوده است. فقدان یک ساختار تصمیم سازی درست درامر توسعه به این گونه کارشکنی ها در برنامه های توسعه ای دامن زده است. بنابراین در تدوین برنامه هفتم توسعه که در سال 1402 سال اجرایی شدن این برنامه را در پی داریم نباید گرفتار شتابزدگی و کارهای نمایشی شویم. برنامه هفتم ، فرصتی برای نظام سیاسی اقتصادی کشور است تا نشان دهد که درک عمیقی از مسائل و مشکلات و ظرفیت‌های کشور داریم و با عزم ملی قرار است از فرصت‌ پنج سال آتی، بهترین استفاده را برای حل مشکلات و بهره‌وری عموم مردم به کار ببریم. از این رو سالی که در پیش رو داریم سالی برای فراهم کردن زمینه های سازندگی و به حرکت درآوردن چرخ اقتصاد است. سال برداشت از کاشته هایی است که در سال 1401 صورت گرفته و کاشتن بذرهای امید برای ساختن ایرانی آباد در سال آینده و سال های آتی است.
این نوشتار هر چند بهاری را با اشعاری از حافظ، شاعر نامدار ایرانی به سرانجام می رسانیم و به استقبال بهار و سال جدیدی می رویم تا از بیم ها، فرصت امیدی برای ساختن ایرانی سرافراز بسازیم.
 گلعذاری زگلستان جهان ما را بس                          زین چمن سایه آن سرو روان ما را بس
بنشین بر لب جوی و گذر عمر ببین                          کاین اشارت ز جهان گذران ما را بس
یار با ماست چه حاجت که زیادت طلبیم                   دولت صحبت آن مونس جان ما را بس