ابراهیم خوشگفتار نایبرییس هیاتمدیره سندیکای تولیدکنندگان صنعت برق در گفتوگو با خبرنگار "سهام انرژی" ضمن اعلام این مطلب اظهار داشت: به صورت کلی درآمد و هزینه در صنعت برق با هم همخوانی ندارد یعنی آنچه هزینه نیروگاهها برآورد میشود با میزان درآمد آنها با برقی که به دولت میفروشند یکی نیست، در نتیجه معضلی در اقتصاد برق به وجود آمده است. موضوع پرداخت یارانه برق نیز که نتیجه اسفناکی برای تولیدکنندگان برق داشت، نتیجه آن این روزها خود را نشان میدهد. به طوری که دولت بخشی از یارانه برق را برداشت میکند تا حقوق نیروگاههای خود را پرداخت کند اما نرخ فروش برق اعمال نمیشود. این موضوعی است که سالها اتفاق افتاده و کسی هم پاسخگو نیست.
وی درباره مطالبات ریالی صنعت برق گفت: تا شهریور 1399 در حدود 11 هزار و 685 میلیارد تومان مطالبات نیروگاههای عضو سندیکای شرکتهای تولیدکننده صنعت برق بوده که با احتساب این رقم، مطالبات ریالی تا این لحظه 17 آذر 99، به حدود 14 هزار میلیارد تومان رسیده است. البته تا شهریور 1399 کل مطالبات ارزی و ریالی تولیدکنندگان برق بالغ بر 25 هزار میلیارد تومان بوده است که تا به امروز این رقم نیز افزایش داشته است.
وی ضمن اشاره به پرداخت بدهی وزارت نیرو در ابتدای سال 99 گفت: بر اساس مصوبات قانونی موضوع تهاتر برق مطرح شد و این موضوع منجر به پرداخت بخشی از مطالبات از سوی وزارت نیرو گردید؛ به عبارتی اگر دولت پرداختی داشته است مربوط به ابتدای سال 99 بوده و تنها بخشی از آن برطرف شده است، اما کل موضوع حل نشده است. درواقع این میزان طلب ریالی 14 هزار میلیارد تومان اگر تا به امروز پرداخت نشود به رقم آن اضافه میشود، زیرا تولید و مصرف برق ادامه دارد که لازم است دولت برای پرداخت بدهی خود به سرمایهگذاران سازوکار مناسبی طراحی کند.
نیروگاههای جدید شرایط بسیار سختتری دارند
خوشگفتار درباره سرمایهگذاری نیروگاههای جدید که در شرایط بسیار سختتری قرار دارند گفت: سرمایهگذاران نیروگاههای جدید با معضلی بسیار پیچیده و نفسگیر دست به گریبان هستند. به طوری که این سرمایهگذاران از صندوق توسعه ملی وام ارزی و یورویی دریافت کردند؛ مثلا نیروگاه بهبهان این ارز را با نرخ یورو 3200 تومان دریافت کرده و بر طبق قانون باید بازپرداخت ارزی هم داشته باشد و الان که یورو چندین برابر شده این سرمایهگذاران را با هزینههای سرسامآوری مواجه کرده است. به عبارتی اگر فرضا بدهی1500 میلیارد تومانی داشتند، الان باید4500 میلیارد تومان برگردانند این در حالی است که نرخ خرید برق به تناسب تغییر نرخ ارز افزایش نیافته است و با وجود مطالبات و عدم بازپرداخت فروش برق، تصور کنید این مجموعهها چه شرایط پیچیدهای دارند.
وی ادامه داد: متاسفانه دولت به دنبال حل این موضوعات نیست، زیرا ما در روزهای پایانی دولت قرار داریم و انگار دولت موضوع مشکل بدهی نیروگاه های خرید تضمینی برق و نیروگاه های بیع متقابل که در رابطه با اجرای قانون ابلاغیه فروش نرخ خرید برق هستند را رها کرده است و اصلا پاسخگو هم نیست.
نباید خصوصیسازی در نیروگاه ها صورت میگرفت
نایبرییس هیاتمدیره سندیکای شرکتهای تولیدکننده برق گفت: برداشت من این است که نباید خصوصی سازی در صنعت برق صورت میگرفت اگر نیروگاهها دولتی بودند حداقل دولت خودش این امور رو به دست میگرفت و شرایط این چنینی از معوقات و مطالبات پیش نمیآمد.
وی به برق امید اشاره کرد و گفت: در مورد موضوع برق امید که دولت در نظر دارد به 30 درصد خانوارها برق رایگان بدهد باید دید این برق از چه منبعی تولید و ارائه خواهد شد. شاید اگر تمام نیروگاهها دولتی بود همین موضوع برق امید راحتتر مدیریت میشد. سرمایهگذار بخش خصوصی نیروگاه جدید احداث کرده اما با موضوعات و شرایط متعددی مواجه شده است.
خوشگفتار مجددا به موضوع هزینه و درآمد نیروگاهها اشاره کرد و گفت: شما ببینید در بخش دیگری از اقتصاد مثلا در مخابرات به دلیل پیگری وزارت ارتباطات و پذیرش اینکه مخابرات خدمت است و مصرف کننده باید هزینه آن را بدهد هزینه و درآمد اپراتورها با هم همخوانی دارد و خوب هم اداره می شوند اما در برق این طور نیست و تعریفی هم ندارد کسی هم نمیداند با این رویه چه کند؟ زیرا بخشی از این صنعت با مدل دولتی و بخشی با مدل ساختار خصوصی است و روند را پیچیده کرده است.
موضوعات صنعت برق بر اساس برنامه ششم توسعه هنوز اجرایی نشده است
خوشگفتار گفت: این راهاندازی و احداث پروژههای صنعت برق بر اساس سازوکار برنامه چهارم و پنجم توسعه بوده و هست و هنوز برنامه ششم توسعه بر مبنای ورود سرمایهگذار به این صنعت اجرایی نشده است.
وی ادامه داد: دولت برای اجرای برنامه ششم توسعه در صنعت برق بهویژه در جهت سرمایهگذاری باید آییننامهای تنظیم و ارائه کند که هنوز این آییننامه اجرایی نشده است. در برنامه ششم توسعه قانونی وجود دارد که در صورت عدم پرداخت بهموقع نرخ خرید برق توسط دولت، باید جریمه دیرکرد آن را پرداخت کند و سندیکا از دی ماه سال گذشته درخواست داشته این قانون اجرا شود کسی برای اجرای قانون پاسخ گو نبوده است.
به گفته خوشگفتار مدت دو سالی است که سندیکا در صدد تعیین جلسه حضوری با وزیر نیرو بوده، که مشکلات سندیکا بین نیروگاه های خصوصی و وزیر طرح شود اما متاسفانه این زمان تعیین نشده است.
این نماینده بخش خصوصی صنعت برق کشور، بیان کرد: معمولا دولت و وزارت نیرو مقررات را تعیین میکنند و آن را به مجلس و یا شورای اقتصاد میبرند و مصوب می کند اما اجرا نمی کند .وقتی نسبت به این رویه حتی به مراجع قانونی شکایتی برده می شود باز هم حاضر به اجرا نیستند و متاسفانه باید بگویم عدم تمکین به قوانین رویه شده است.